Sr. manager ESG-reporting KPMG
‘Werkelijke waarde? Kijk ook naar niet-kwantificeerbare zaken’

Is het duurzaam, of greenwashing? Dat is vaak niet helder. Gevolg: ‘Brussel’ eist meer transparantie. Dat klinkt als een roep om meer harde feiten en cijfers. Maar die zijn niet zaligmakend. Zo kijkt KPMG Sustainability nadrukkelijk ook naar factoren die zich niet laten kwantificeren.
Hun senior manager ESG-reporting, Mark Didden, benadrukt het belang van ‘een geïntegreerd verhaal over strategie, intrinsieke motivatie, financiën en duurzaamheid’. En geeft voorbeelden van bedrijven die al op de goede weg zijn.

door Jurjen de Jong

Didden is één van de schrijvers van de KPMG-publicatie ‘Prioriteer uw niet-financiële waarden’. Daarin staat dat die waarden ‘voor 90% de totale waarde van een onderneming bepalen’. Waarbij het nadrukkelijk ook gaat om ‘zaken die zich niet altijd laten vangen in cijfers’. Waar hebben we het dan over? En hoe ‘vang’ je die dan wél?
Didden wordt snel concreet: ‘Niet alles is te meten. Dat was altijd al zo. Voorbeeld: voor allerlei organisaties is de kracht van hun netwerk een zeer belangrijke factor. Voor de één is dat een netwerk met bedrijven, voor de ander juist goede banden met ‘Den Haag’ of ‘Brussel’. Maar welk getal zou je daaraan willen hangen? Zelfs als je dat een 7 zou geven, weet een ander dan wat je er precies mee bedoelt?

Er zijn ook sectoren waar het succes in hoge mate afhangt van het vermogen om (onverwachte) pieken goed op te vangen. Dat kan gelden voor bloemen, ijs, of pakketten rond feestdagen. Dat vermogen heeft ook geen getal, maar is in die sectoren veel belangrijker dan allerlei andere factoren die we heel precies meten en monitoren.’

Veel zaken die vroeger niet in cijfers werden uitgedrukt, vind je nu in de ESG-score (Environment, Social, Governance). Dus toch in getallen.
Didden: ‘Investeerders vragen steeds meer om ESG-data. Maar zij zien tegelijkertijd: het gaat veel meer om het verhaal erachter. Neem iets concreets als CO2 of afval. Dat is meetbaar. Maar wanneer is iets afval? Wanneer een grondstof? Ook van CO2 worden producten gemaakt. En welk getal is “goed”, welk “slecht”? Investeerders weten echt niet allemaal hoe dat nou precies zit. Dat kan ook niet, met zo’n breed scala ESG-onderdelen. Dus dat vraagt uitleg.
Kortom, juist als je er meer van weet, zie je beter: het belang van ESG is voor elke sector, elk bedrijf, weer anders. Daarom is het belangrijk om je data te duiden met een helder verhaal. Zodat investeerders en anderen echt kunnen begrijpen wat de ESG-score in jouw specifieke situatie betekent.’

Bestaan er jaarverslagen waar het verhaal zelfs een prominentere plaats inneemt dan cijfers?
Didden: ‘Jazeker. Denk bijvoorbeeld aan organisaties die niet beursgenoteerd zijn en dus minder data hoeven te publiceren, maar wel heel graag willen laten zien hoe duurzaam ze zijn. Dan wordt het al gauw meer verhalend. Ik zie wel verslagen waarin dan bijvoorbeeld de intrinsieke motivatie  heel overtuigend naar voren komt.’

Dragen KPI’s bij aan transparantie?
Didden: ‘We zien zeker de neiging om steeds meer zaken in KPI’s te vangen. Begrijpelijk. Maar ook die zijn niet zaligmakend. Ten eerste: KPI’s zijn een modellering van de werkelijkheid. We kennen voorbeelden van zo creatief omgaan met KPI’s dat ogenschijnlijk alles beter wordt, terwijl er in wezen niet echt iets verandert. Dus ze zijn geen garantie.
Ten tweede: sommige bedrijven rapporteren nu waslijsten KPI’s. En natuurlijk is het goed om daardoor transparanter te zijn. Maar soms is de lijst zo lang dat haast niemand daar nog de weg in kan vinden. En/of geeft de rapportage niet aan welke KPI’s belangrijker zijn dan andere. Dat maakt het juist minder transparant. Dus ook in die situatie is het belangrijk om daar een duidelijk verhaal bij te schrijven.’

Wat zijn kenmerken van goede rapportages?
Didden: ‘Het moet helder maken welke factoren er echt toe doen voor deze organisatie, in de huidige situatie. Financiële en niet-financiële. Meetbare en niet-meetbare. Op basis daarvan kun je op heel verschillende dingen focussen. Sommigen zeggen: hoe kom ik zo hoog mogelijk in allerlei lijstjes? Natuurlijk kan dat relevant zijn. Maar het is ook wel heel smal.

Veel investeerders en andere stakeholders willen vooral een geïntegreerd verhaal over strategie, financiën en duurzaamheid. Waaruit blijkt dat je dat geheel goed managet en het besef spreekt dat duurzaamheid ook je financiële prestatie verbetert. En dat in het bedrijf intrinsieke motivatie aanwezig is. Persoonlijk vind ik dat het daar uiteindelijk toch vandaan moet komen.
Het jaarverslag van PostNL heeft die rode lijn te pakken. Als lezer zie je de samenhang van wat bij hen belangrijk is en hoe ze daarop sturen.’

In de KPMG-publicatie ‘Prioriteer uw niet-financiële waarden’ gaat het ook over ‘zaken die zich gedeeltelijk buiten uw onderneming afspelen’.
Didden: ‘De gangbare manier om je duurzaamheid te prioriteren, is door te kijken hoe groot de impact van je organisatie op de samenleving is.
De EU zegt: dat is één manier, maar je moet ook van buiten naar binnen kijken. Dat wil zeggen: ook kijken naar de impact van ontwikkelingen rond duurzaamheid en in de samenleving op jouw bedrijf. Daarbij moet je als bedrijf verder kijken dan je eigen operaties en ook je supply chain en het gebruik van je producten meenemen.
Aan het verslag van Ahold-Delhaize zie je dat zij kijken door die twee brillen. Er staat een venndiagram in, met die twee kanten, plus de overlappingen daartussen.’

Nadere info

•

Hoe vind je de juiste woorden voor niet-kwantificeerbare zaken? Dat is een vak. En een specialisme van Real Stories Real Impact.
Zie de pagina Waarde is meer dan cijfers,
of neem contact op met Jurjen de Jong.

•
KPMG-publicatie ‘Prioriteer uw niet-financiële waarden’
•